Wat ik in 10 jaar ondernemen heb gemerkt is dat mensen altijd wel iets vinden van een ander. In mijn geval vinden ze wel iets van mijn onverstoorbare positieve mindset, mijn directe communicatie of mijn snelheid van handelen. Ze vinden het soms vreemd dat ik onvermoeibaar gedragsverandering aanwakker omdat ze niet gelijk zien hoe dit werkprocessen enorm ten goede komt. Ja, sommige mensen beschouwen mijn gedrag als lastig of ingewikkeld. Ze vinden me -om in de woorden van Jitske Kramer te spreken- de Harry.

Dat klinkt in mijn oren bijna als een beschuldiging, als iets negatiefs. Een (voor)oordeel, want blijkbaar wijk ik af van de rest. En dát klopt. Want als iedereen linksaf gaat begin ik een ontdekkingsreis of rechtsaf geen betere resultaten levert. Jij herkent dit misschien ook wel? Rollende ogen, doe toch normaal, daar heb je hem/haar/hen weer? Tijd om eens te onderzoeken of we meer of minder Harry’s nodig hebben. Lees je mee?

Verwachtingen zijn toekomstige teleurstellingen

Niet alleen rond 5 december klopt ons hart vol verwachting. Al vanaf je geboorte word je door verwachtingen omringd.

• Ouders verwachten dat je opgroeit tot een verstandige en succesvolle volwassene.
• Op school verwachten ze dat je het lesprogramma volgt en je best doet en afstudeert.
• Leidinggevenden verwachten betrokkenheid en vooral geen 9 tot 5 mentaliteit.
• De maatschappij verwacht bepaalt gedrag.
• En als absolute topper verwacht je enorm veel van jezelf. Carrière maken, een interessante partner vol verrassingen zijn en blijven, gezonde en duurzame keuzes maken in je (eet)gedrag, regelmatig mediteren en sporten, investeren in persoonlijke ontwikkeling, tijd voor vriendschap en sociale contacten, koud douchen, vroeg opstaan, wandelen, dankbaarheidsboekjes vol schrijven. En natuurlijk ben je er altijd voor je kinderen, vrienden of familie.

Waarom we graag aan al die verwachtingen voldoen?

Laten we eerst eens kijken wat je beloning is als je al deze verwachtingen opvolgt? Stress, jezelf mogelijk verliezen, jezelf beperken en/of ondanks je inspanningen en goede bedoelingen mensen en geliefden toch teleurstellen. Want zo werken verwachtingen. Niets laat mooier zien hoe verwachtingen en teleurstellingen samenhangen als het weerbericht. Regen voelt nu eenmaal natter als je een zonnige dag verwacht. En is het niet veel makkelijker omgaan met boosheid dan met het door je ziel snijdende: je stelt me teleur?

Waarom werken we dan toch zo hard om aan die verwachtingen te voldoen? We zijn kuddedieren en willen bij een groep horen. Omdat we diep van binnen weten dat zo’n groep onze overlevingskansen vergroot. Dus doen we maar liever normaal, want dan doen we al gek genoeg. Behalve Harry dan.

Normaal is aan een norm voldoen

Verwachtingen hangen nauw samen met normaal. Bij veel bedrijven is het bijvoorbeeld normaal om even goedemorgen te zeggen als je binnenkomt. Mij is geleerd om respectvol om te gaan met ouderen. Dus in een volle bus sta ik mijn zitplaats af aan iemand die ouder is dan ik en dat verwacht ik ook van anderen. En als er een deadline is, vinden we het normaal dat je doorwerkt tot de klus geklaard is.

Maar wie bepaalt nu eigenlijk wat normaal is? Want ondanks onze groepsbehoefte bestaan we ook allemaal uit individuen. Met eigen normen en waarden. En dat past niet altijd. De belangrijke vraag is of dit negatief is. Is een Harry een zegen waar we allemaal nog van kunnen leren? Of schieten we Harry af omdat hij anders is dan jij? En in dat laatste geval, waarom schiet Harry dan jou niet af? Een belangrijk inzicht hierbij is dat niets betekenis heeft van zichzelf. Betekenis geef je samen.

De meeste stemmen gelden kost kapitalen

Je hebt ook vast vergaderingen bijgewoond waarin een besluit werd genomen dat jij en een aantal collega’s helemaal niet zag zitten. Maar ja 60% was voor. De meerderheid dus. En wat gebeurt er dan vervolgens? De 40% vindt elkaar dagelijks bij de koffieautomaat. Waar ze grapjes maken die steeds sarcastischer worden. Afspraken worden niet nagekomen. Communicatie stopt. Kortom, er ontstaat bij de groep van 40% toxisch gedrag dat steeds openlijker en grover wordt. Het gevolg is dat het nieuwe proces vastloopt. En niet zelden raken onderweg mensen beschadigd. Dat kan écht anders.

Deep Democracy, een fortuin aan inclusieve besluiten

Wat is nu de rijkdom van Deep Democracy? De 40% uit het vorige voorbeeld wordt ook gehoord. Zij zijn niet langer dwarsliggers maar dragen met hun afwijkende mening bij aan een beter besluit. Een beter besluit dat bovendien ook nog een groter draagvlak heeft. En daarmee dus ook veel meer impact (Effect = Kwaliteit x Aanvaarding).

Dit werkt dus enorm positief bij veranderprocessen omdat weerstand plaatsmaakt voor nieuwsgierigheid. Bovendien hangen er nog veel meer voordelen aan Deep Democracy:

• Veranderingen zijn duurzaam en doorleefd.
• Conflicten zijn niet langer negatief maar een bron van nieuwe inzichten.
• Het vergroot het SAMEN gevoel door 100% inclusiviteit.
• De groepsdynamiek wordt beter herkend.
• Organisatorische knelpunten worden zichtbaar waardoor je resultaten kunt optimaliseren.

De 5 stappen van Deep Democracy

1. Verzamel álle invalshoeken, dus ook die afwijken van jouw ideeën.
2. Voorkom groepsdruk door actief op zoek te gaan naar de afwijkende meningen of alternatieven.
3. Verban gezucht, gelach of daar heb je hem/haar/hen weer. Doe dit door te vragen wie zich herkent of kan verbinden aan het nieuwe voorstel. Zo komt niemand alleen te staan.
4. Voeg de wijsheid van de minderheid toe door te informeren wat mensen nodig hebben of willen toevoegen zodat ze wel met het besluit kunnen instemmen.
5. Pas -indien nodig- de onderwaterlijn (onderstroom) interventie toe.

Geen voordeel in een oordeel

Het staat al jaren bovenaan mijn wensenlijst: minder oordelen. We maken het elkaar vaak zoveel moeilijker dan nodig is. En wijzen zo graag met onze vinger naar de ander. Zonder écht te luisteren. Zonder door te vragen. Niemand heeft de wijsheid in pacht want we zijn allemaal op onze eigen manier wijs. Pas als we dat écht durven te omarmen kunnen we spreken over een inclusieve samenleving waarbij niemand buitenspel staat. Waar iedereen meedoet en waar graaien door delen overbodig wordt.

Dat lijkt misschien ver weg als je naar het nieuws kijkt. Tot je beseft dat we SAMEN besluiten wat normaal is.

Toe aan verandering?

Sta jij aan de aftrap van een belangrijke verandering in jouw organisatie? Of is verandering de voorwaarde om mee te blijven spelen? Neem dan contact op voor een adviesgesprek. Maak een sterk begin met een innovatiesessie of kies voor professionele begeleiding bij jouw verandertraject. Mijn aanbod is altijd op maat. Het is maar net wat jij van deze Harry nodig hebt.

Adviesgesprek inplannen Claudia

 

👀Kijktip

• Bonus: ode aan alle Harry’s

Here’s to the crazy ones.
The misfits.
The rebels.
The troublemakers.
The round pegs in the square holes.

The ones who see things differently.

They’re not fond of rules.
And they have no respect for the status quo.

You can quote them, disagree with them,glorify or vilify them.
About the only thing you can’t do is ignore them.

Because they change things.

They push the human race forward.
While some may see them as the crazy ones, we see genius.

Because the people who are crazy enough to think they can change the world, are the ones who do

📖 Leestip

Deep Democracy, Jitske Kramer