Angst is de grootste belemmering van groei

Goede voornemens? Niet(s) voor mij

12 december 2024

Ik doe er niet aan mee, aan de lijsten met goede voornemens. Nooit gedaan ook. Eerlijk gezegd ben ik daar veel te impulsief voor. Als ik een inzicht krijg, schiet ik direct in de actiestand. Want waarom zou je wachten tot januari als iedere dag een nieuwe kans is? Bijvoorbeeld toen ik besefte dat ik ook ná mijn vijftigste nog steeds een goddelijk lichaam wilde (be)houden, regelde ik een personal trainer. En toen mijn bankrekening liet zien, dat het tijd werd om nu écht te gaan stoppen met gratis BELworkshops, organiseerde ik een afscheidstournee.

Natuurlijk begrijp ik dat niet iedereen hetzelfde is. Daarom schreef ik dit blog, om beweging te creëren. Want dat is wat ik doe: mensen in beweging brengen. Zodat je moedig van angst naar actie gaat.

Angst de grootste belemmering van groei

Angst beïnvloedt je keuzes. Het overtuigt je dat iets niet doen veiliger is dan proberen. Het laat je kiezen voor de weg van de minste weerstand, zelfs als dat betekent dat je kansen misloopt. Angst zet je gevangen in een comfortzone, ook als die net zo oncomfortabel is als met je blote billen op een cactus zitten.

Het laat je moeilijke keuzes vermijden. Dat voelt misschien veilig, je mist daarmee wel de voldoening van het overwinnen van uitdagingen en het bijbehorende zelfvertrouwen. Angst zet je stil. Toegeven aan angst staat voor gemiste kansen om je potentieel te ontdekken en je gelukkigste leven te leven.

Om angst te overwinnen, moet je die eerst herkennen. Laten we eens inzoomen op verschillende angstboosters met voorbeelden, waarom het gebeurt en welk effect het op je keuzes heeft. En natuurlijk een fixtip, je kent me toch?

Overlevingsinstinct

  • Voorbeeld: Je krijgt een uitnodiging om te spreken op een groot evenement. De perfecte kans om je bedrijf zichtbaar te maken. Je slaat het aanbod echter gelijk af. Pf, je hart bonkt al in je keel bij de gedachte alleen.
  • Waarom dit gebeurt: Angst activeert het “vecht, vlucht of bevries mechanisme” in je hersenen. Hartstikke handig als bescherming in levensbedreigende situaties. Helaas treedt die verlamming soms ook op als situaties simpelweg uitdagend zijn.
  • Effect op keuzes: Je vermijdt kansen die spannend of avontuurlijk zijn, zelfs als ze je helpen groeien.
  • Fix: Adem in, adem uit! Ja, echt, een diepe ademhaling vertraagt namelijk je hartslag en helpt je brein te begrijpen dat er geen sprake is van een levensbedreigende situatie.

Vermijding van ongemak

  • Voorbeeld: Als je collega voor de zoveelste keer in de maand een uur eerder naar huis gaat en jou met al het werk laat zitten, is het genoeg geweest. Toch stel je een gesprek hierover uit, omdat je bang bent voor een confrontatie.
  • Waarom dit gebeurt: We zijn van nature geprogrammeerd om pijn en ongemak te vermijden. Ons meesterlijke brein associeert negatieve emoties met bedreigingen voor ons welzijn. En dat geldt dus ook voor emotioneel ongemak.
  • Effect op keuzes: Je kiest ervoor om conflicten of uitdagende situaties te vermijden, waardoor problemen onopgelost blijven of zelfs groter worden.
  • Fix: Stel een klein specifiek doel om het makkelijker te maken. Begin het gesprek met je collega bijvoorbeeld als volgt: “Ik merk dat iets me dwarszit, mag ik dit met je delen?”.

Overdrijven van risico’s & onderschatten van mogelijkheden

  • Voorbeeld: Daar staat hij dan. De vacature van jouw droombaan. Je stelt het solliciteren uit, want je overtuigt jezelf ervan dat je toch geen kans maakt.
  • Waarom dit gebeurt: Angst stimuleert catastrofaal denken, waarbij je je alleen focust op wat er mis kan gaan. Je ziet wel de beren op de weg en niet de klaprozen langs de weg. Zonde, want je overdrijft de risico’s en onderschat de positieve uitkomsten.
  • Effect op keuzes: Je onderneemt geen actie en blijft in je huidige situatie hangen, zelfs als je daardoor kansen misloopt.
  • Fix: Maak een lijst van alle mogelijke uitkomsten, óók de positieve. Geef elk scenario een waarschijnlijkheidsscore. Want zelfs een afwijzing kan leiden tot een waardevol contact.
  • Protip: Kom naar de gratis BELworkshop in jouw provincie.

Belemmerende gedachten

  • Voorbeeld: Je schildert de mooiste werken. Maar alleen in je hoofd, want je begint echt niet aan zo’n hobby. Je bent vast niet goed genoeg en wordt het lachertje van de klas.
  • Waarom dit gebeurt: Angst versterkt negatieve overtuigingen over jezelf. Weet je nog? Uit bescherming doet je hersenpan er alles aan om je te ontmoedigen risico’s te nemen.
  • Effect op keuzes: Je kiest ervoor om jezelf niet bloot te stellen aan nieuwe ervaringen, waardoor je persoonlijke groei beperkt blijft.
  • Fix: Ga de strijd aan met jezelf. Wat zou je bijvoorbeeld tegen een vriend zeggen? En welke bewijzen heb je van nieuwe dingen die wél een succes zijn?

Sociale invloed en angst voor afwijzing

  • Voorbeeld: “Natuurlijk doe ik dat” zeg je tegen je manager die vraagt of je project X op je wilt nemen. Als ze weg is, schieten de tranen in je ogen, want je to-do list was al veel langer dan je beschikbare werktijd.
  • Waarom dit gebeurt: Angst voor afwijzing ontstaat door onze diepgewortelde behoefte aan acceptatie. We zijn tenslotte kuddedieren. Sociale afwijzing voelt als een bedreiging voor je status binnen een groep.
  • Effect op keuzes: Je neemt beslissingen die meer gericht zijn op het pleasen van anderen dan op je eigen prioriteiten. Je beloning? Stress en overbelasting.
  • Fix: Stel grenzen met “ik” antwoorden. Bijvoorbeeld: “Ik heb al een volle workload en kan project X er niet bijhebben. Natuurlijk denk ik wel graag mee over alternatieven”. 

Verlammen door overweldiging

  • Voorbeeld: Je hebt een groot project op je bord liggen. Je hebt echter geen flauw idee waar je moet beginnen. Dus doe je maar helemaal niets.
  • Waarom dit gebeurt: Angst maakt grote taken of beslissingen nog groter en complexer dan ze al zijn. Dit leidt tot verlamming, omdat je geen duidelijk pad ziet om te beginnen.
  • Effect op keuzes: Je stelt belangrijke acties uit of vermijdt ze helemaal, waardoor je kansen verliest en je stresservaring toeneemt.
  • Fix: Verdeel grote projecten in kleinere stappen en begin met de gemakkelijkste. Bijvoorbeeld een lijst van wat er allemaal moet gebeuren. Vandaaruit werk je de lijst actie voor actie verder af. 

Goede voornemens: méér momenten verzamelen in plaats van spullen

The Fearminator in 4 stappen

Vergis je niet, je denkt misschien dat ik geen angst ken. De meeste mensen beschrijven me tenslotte als pittig en stoer. Toch ervaar ik ook die nare kriebel in mijn buik voor ik op een podium stap. En die kriebel valt in het niet bij de angsten die door mijn keel gieren als ik op date ga. Stilstaan is voor mij geen optie, dus denk ik: fuck F.E.A.R.! Doing it anyway.

  • Face it, confronteer je angst: Benoem specifiek waar je bang voor bent. Schrijf het op, of zeg het voor de spiegel tegen jezelf. Dit maakt je angst vaak minder intimiderend. Het is je eerste stap naar de overwinning.
  • Evaluate it, evalueer de oorzaak en impact: Benader het rationeel en stel jezelf de volgende vragen: Waarom ben ik bang? Hoe reëel is deze angst? Wat is het ergste wat kan gebeuren?
  • Act on it, onderneem actie: Door kleine acties te ondernemen, bouw je stap voor stap vertrouwen op. Je bewijst zo aan jezelf dat angst niet altijd terecht is. Daarmee doorbreek je de verlammende werking.
  • Reframe it, herformuleer je angst: Zie je angst als een kans om te groeien. Wat is de beloning als je het toch doet? Geloof me, het resultaat is de moeite van het ongemak waard.

Samen doen?

Merk je dat angst je tegenhoudt, bijvoorbeeld in je ondernemersgroei? Overweeg dan te investeren in een Individuele Business Coach. We analyseren samen waarom je bepaalde situaties vermijdt. En met een op maat gemaakt plan zetten we stap voor stap die angsten om in groei.

Ja, ik wil groeien met mijn bedrijf