Wat zou het toch geweldig zijn als we problemen konden ruilen. Want als er iets is waar de meesten van ons goed in zijn, is het wel het geven van ongevraagd advies. Het is interessant om te onderzoeken wie die mensen zijn en wat hen bezielt om zich te pas en te onpas met jouw keuzes te “bemoeien.” Welke ruimte nemen ze of geef jij ze? En ondanks alle goede bedoelingen, wat doet het met jou? Helpt het je verder? Of maakt het je klein?

Nu wil ik me nergens mee bemoeien 😜 toch lijkt het lezen van dit blog me een uitermate goed idee om voortaan moeiteloos met ongevraagde adviezen om te gaan.

Waarom geven mensen eigenlijk ongevraagd advies?

De meeste mensen zijn van nature oplossingsgericht. Problemen en/of negatieve gevoelens, dat vinden we moeilijk. Ons brein doet namelijk niets liever dan oplossingen bedenken. Zeker als we iemand waar we van houden -nodeloos- zien lijden.

Paul van Lange* geeft drie hoofdoorzaken aan:

• We helpen graag anderen, zelfs onbekenden. Tja, als je met een kleine aanwijzing iemand verder kan helpen, waarom zou je dat dan niet doen?
• Snelle hulp. Die tip van jou kan zomaar een grote dienst voor de ander zijn. Natuurlijk doe je dat. Het kost je nauwelijks moeite of tijd.
• Je voelt jezelf heerlijk competent. Want met jouw advies laat je zien hoe bekwaam jij bent. En jezelf als competent iemand zien is een elementaire behoefte.

Het is dus een snelle manier om een ander vooruit te helpen én jezelf gelukkig te maken. Geen wonder dat er zoveel ongevraagd advies gegeven wordt. Wat is daar eigenlijk dan zo erg aan?

Ontvangen mensen graag ongevraagd advies?

Nou, dat zit hem hierin. NIEMAND ontvangt graag ongevraagd advies. Zelf heb je namelijk vooral behoefte aan 5G: gezien, gehoord, gesteund, gewaardeerd of gerespecteerd te worden. En dat ongevraagde advies geeft dat niet. Sterker nog, het vertelt je dat je tekortschiet. Omdat het beter kan. Of op zijn minst geeft het aan dat je iets niet goed doet. Eigenlijk geef je met een ongevraagd advies impliciet aan dat jij de situatie beter kan beoordelen dan de ontvanger zelf. En dat terwijl je niet eens de context kent. Dat voelt onwijs respectloos. Ook als het goed bedoeld is.

Spoedcursus weerstand weerstaan

Ondanks alle goede bedoelingen dus van ongevraagd advies, roept het ontvangen daarvan weerstand op. En het verneukeratieve van weerstand is dat het … juist! weerstand oproept. Dus voor je het weet is er geen sprake meer van communicatie en scheld je elkaar het kot uit. Verwijten vliegen in het rond. En als je niet oppast gaan relaties voorgoed kapot.

Weerstand ontstaat als je DENKT dat jouw wensen of behoeften niet worden vervuld. De 5G loopt vast, want je voelt dat je niet gezien, gehoord, gesteund, gewaardeerd of gerespecteerd wordt om wie je bent. Kritiek, ongevraagde adviezen én veranderingen roepen als vanzelf weerstand op.

Uit de verschillende studies blijkt dat ons oerbrein de grote boosdoener is:

• Kritiek voelt als een bedreiging. Het roept angst op dat je buiten de groep valt.
• Je bent vooringenomen en niet meer in staat objectief te oordelen. Dit heet in de psychologie cognitieve bias.
• En dankzij de negatieve bias registreert & bewaart ons brein snel negatieve ervaringen. Neurowetenschapper Rick Hanson bedacht een prachtige metafoor: complimenten (positieve ervaringen) zijn als teflon en kritiek (negatieve ervaringen) zijn als klittenband.

Juist omdat deze reacties zo ingebakken in ons brein zitten, kun je die niet tegenhouden. Het is dus belangrijk dat je weerstand herkent. Bij jezelf of bij de ander. Let dan op je ademhaling om de stress terug te brengen en las een pauze in. Hervat de communicatie als jullie beiden weer bereid zijn om naar elkaar te luisteren.

Wat je ook zou kunnen doen…

Het geven van ongevraagd advies lijkt dus iets wat zelden het effect heeft dat je wilde bereiken. Het maakt meer kapot dan dat het goed doet. En dat lijkt me een prima reden om ermee te stoppen. Natuurlijk stuur ik je niet met lege handen weg. Hieronder voorzie ik je nog van de benodigde munitie om dat te doen.

Weet je wat jij zou moeten doen? Je moet helemaal niets.

Munitie: 5 oneliners om met ongevraagde adviezen om te gaan

Ben jij slachtoffer van ongevraagd advies? Deze 5 oneliners helpen dit af te kappen en je weerstand, irritatie en/of verdriet te beperken.

• Onze situaties zijn verschillend. Maar lief dat je een poging doet om mee te denken.
• Dankjewel voor het delen van je mening. Ik doe daar verder niets mee.
• Ik begrijp dat je me probeert te helpen, maar je reactie maakt dat ik me juist veroordeeld voel.
• Op dit moment heb ik geen behoefte aan advies en juist behoefte aan ruimte om te reflecteren.
• Je helpt me op dit moment veel meer door te luisteren dan met advies.

Munitie: 5 alternatieven voor het geven van ongevraagd advies

• Berg je ego op en luister. Dan vul je de 5G behoefte van je gesprekspartner wél in.
• Gun de ander zijn of haar eigen leerproces. Dan beklijft het geleerde ook stukken beter.
• Durf te vertrouwen in de (eigen)wijsheid van je gesprekspartner.
• Vraag eerst of iemand openstaat voor het delen van tips of adviezen.
• Laat emoties waar ze zijn. Emoties horen bij het leven. Vraag waar de ander het best mee geholpen is. Dat kan al iets simpels als een knuffel zijn.

Professionele munitie: Investeer in communicatie

Of je nu ondernemer bent of medewerker in een organisatie, communicatie is een must om goed te kunnen samenwerken. Jaarlijks kost het gebrek aan goede communicatie grote bedrijven een verlies van gemiddeld $ 62.4 miljoen*. Grote kans dat jij ook veel geld ziet verdwijnen door het gebrek aan goede communicatie.

Mét goede communicatie:

• Versterk je relaties (zowel intern als extern).
• Voorkom je fouten in processen én de daarbij horende herstelkosten.
• Leveren je medewerkers betere prestaties omdat er meer werkplezier is.

Wil jij beter communiceren? Met elkaar én met je klanten? Vraag dan om een adviesgesprek. Dan vertel ik je graag hoe ik -samen met jou- de communicatie in jouw bedrijf aanzienlijk verbeter.

Verbeter de communicatie in jouw bedrijf, neem contact op met Claudia

 

Bronnen:

Paul van Lange, hoogleraar sociale psychologie VU Amsterdam in Quest

The Cost of Poor Communications, David Grossman